Patronat medialny i rekomendacja BooksCatTea

Tytuł: O nic nie pytaj

Autorka: Dagmara Lszkowicz-Zaluska

Wydawnictwo: Prószyński
Gatunek: literatura obyczajowa, powieść historyczna
Data premiery: 22.02.2024
Liczba stron: 360

Opis książki

Druga wojna światowa ma się ku końcowi, ale na ziemiach polskich rozpoczyna się kolejny konflikt.
Jest to przemilczana i zapomniana przez historię – chociaż równie krwawa jak poprzednia – wojna bratobójcza. Batalia toczy się o władzę w odradzającej się Polsce, a naprzeciwko siebie stają ci, którzy niegdyś mieli wzniosłe ideały i dla których odradzająca się Polska miała być domem i spokojną przystanią.
W tym podłym czasie dwudziestodwuletnia Lonia Bielak, córka podkuchennej z majątku Kozłówka, podąża do Warszawy, gdzie stacjonuje jej narzeczony, którego poznała w Lublinie. Teraz jedzie, by wyjść za niego za mąż.
Nie spodziewa się, że droga do stolicy całkowicie odmieni jej los, gdyż człowiek, którego spotka, stanie się miłością jej życia, natomiast jej przyszły mąż okaże się bezwzględnym funkcjonariuszem Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Obaj uwikłani są w wojnę domową, co sprawia, że trójkąt miłosny szybko wpada w tryby wielkiej historii, skąd nie ma ucieczki, a każda decyzja może kosztować czyjeś życie.

źródło: Lubimy Czytać

Recenzja

Eksplorująca pełną nieśmiałej nadziei i zarazem nieprzemijającej obawy powojenną rzeczywistość. Portretująca niebezpieczne pragnienie miłości, która staje się silniejsze niż strach. Kontrastująca usilną walkę o niezależność z wizją szarej codzienności życia.

„O nic nie pytaj” to powieść rozpisana z historyczną detalowością, plastycznie oddająca obraz ponurej scenerii i nastrojów społecznych w utrwalającej się po II wojnie światowej epoce stalinizmu. Tu wolność okrywa całun iluzji, wyczekiwane poczucie bezpieczeństwa szybko staje się ułudą, a wciąż żywe w sercach ideały determinują nową batalię na ziemiach polskich – konflikt bratobójczy. Z wyczuwalną pasją, ekscytującym zaangażowaniem i fascynującą wiedzą historyczną, Dagmara Leszkowicz-Zaluska dotyka okresu w dziejach Polaków często w literaturze pomijanego. Przedziera się z rzetelnością przez nieprzerwaną końcem światowych zmagań walkę, która eskalując, inicjuje świadomą wojnę domową. Fundamentalnie obnaża trud działań konspiracyjnego podziemia w odradzającym się z gruzów państwie, ale w tę niesioną bezwzględnością osnowę wplata także uczucia – niszczące, zakazane, zarazem ewidentnie będące światłem w pomroczonych realiach tamtejszej egzystencji.

To właśnie wykreowane na tle wielkich wydarzeń potrójne zawirowania serca, które należy pogodzić ze zwyczajną prozą dnia, wzbudzają najintensywniejsze emocje odbiorcy. Właśnie one dostarczają mozaiki doznań, które wizualizują się trwale pod powiekami – nieco złości pierwotną naiwnością, inspiracji w obliczu zuchwałej realizacji wytyczonych celów, dumy w odniesieniu do dojrzałości i rozwagi, które na przestrzeni kilku lat odnajdują w duszy bohaterowie. To wyraźnie nakreślony obraz trzech kreacji uwikłanych w tryby losów Polski i zarazem w nieokiełznane porywy uczuć. Zaplątanych w skomplikowane relacje, w ukradkowość i szaloną ulotność chwil, których doświadczanie przyćmiewa możliwe konsekwencje, w miłość trudną do przejrzystego zdefiniowania, w toksyczne, ale i szczere więzi – autorka swoim piórem komponuje całą paletę odcieni tych niebezpiecznych stosunków. I wreszcie ludzkich więzi finalnie naznaczonych stratą, szantażem i śmiercią, które mimowolnie implikują refleksyjne tony powieści.

Trudno odmówić tej odsłonie wiarygodności i autentyczności w referowaniu o przebrzmiałych wydarzeniach, co niewątpliwie stanowi o jej wyjątkowości wśród innych tytułów z tego gatunku. Jednak to nie tylko dopracowana i oddana z intrygującą inteligencją historyczną, wolna od przerysowanego dramatyzmu fabularna przestrzeń, ale także niejednoznaczne, a tym samym przekonująco odmalowane portrety psychologiczne ludzi w okresie stalinizmu. Społeczności wyzutej z doskonałości, naznaczonej ostatecznością niewłaściwych decyzji, ulegającej emocjom, marzącej o nieskrępowanej ideologią komunistyczną wolności swojego kraju. Przybliżone wizerunki, których potrzeba kochania i działania konfrontuje się z dążeniem do spokoju i wyzbycia się zakorzenionego w sobie lęku przed przyszłością, wzniecają w czytelniku ambiwalentne odczucia. Odczucia sugestywnie i sukcesywnie się zmieniająca wraz z rozwojem narracji, ostatecznie zanurzające się w zrozumieniu i akceptacji – tak bowiem intencjonalnie skonstruowana treść uświadamia, jak brutalność okoliczności oddziałuje na racjonalność podejmowanych decyzji. Akcentuje, że życie tu i teraz należało ustawić na piedestale, a oficjalny koniec walk zbrojnych nie odzierał z niepewności jutra, co więcej, kształtował nowe troski i nasilał niepokój. To zajmująca, angażująca w fabularne emocje fikcja historyczna, która zmyślnie spaja obyczajową melodię z wybrzmiewającymi nutami romansu w literacki utwór o okrytym kurzem zapomnienia konflikcie między tymi, których łączył niegdyś wspólny cel.