Tytuł: „Czas pokuty”

Cykl: Na obcej ziemi (tom 2) - wymagana znajomość poprzedniego tomu

Autorka: Joanna Jax

Wydawnictwo: Skarpa Warszawska
Gatunek: saga historyczna
Data premiery: 12.07.2023
Liczba stron: 368

Opis książki

Poruszająca historia ludzi, którzy muszą zacząć budować swoje życie od nowa, w zupełnie nowym, nieznanym im miejscu.
Po opuszczeniu Wołynia, Wissarion, Nadia, Marcel i Marta z bratem przyjeżdżają do Wrocławia, by rozpocząć nowy rozdział w swoim życiu. Na miejscu czują się rozczarowani, ponieważ wszystko wygląda zupełnie inaczej niż przedstawiała to radziecka prasa. Dla Lemańskiego i jego przyjaciół powojenny rozgardiasz to dobry moment na zarobienie dużych pieniędzy, dla Andrzeja i jego rodziny to ciężka próba zmiany swojego życia a nawet wartości, którymi się dotychczas kierowali. Obraz Ziem Odzyskanych, ponura epoka stalinizmu w której bohaterowie powieści muszą się odnaleźć, by przetrwać.
Joanna Jax kolejny raz udowadnia, że jest mistrzynią w osadzaniu opowieści w historycznych realiach.

źródło: Lubimy Czytać

Recenzja

Z wrażliwością przenikająca gorzki posmak zakazanego uczucia. Obrazująca surową prozę dnia w powojennej rzeczywistości, która brutalnie odbiera nadzieję na lepszy byt. Umiejętnie splatająca literacką fikcję z istotnymi wydarzeniami z okresu stalinowskich represji.

„Czas pokuty” to drugi tom poruszającej codziennymi trudnościami serii, którą Joanna Jax ulokowała w scenerii nakrytego całunem stalinizmu Wrocławia. Niewątpliwie należy dokonać eksploracji tej kontynuacji po uprzednim doświadczeniu wydarzeń, które zaaranżowano w inicjacyjnym tytule cyklu „Na obcej ziemi”. To bowiem szczelnie nawiązujący do finalnych incydentów z „Nowego życia” ciąg dalszy emocjonujących decyzji. Z ujmującą estetyką narracji, a także zaakcentowaną fragmentarycznie mową gwarową, autorka osadza treść na jaskrawie kontrastujących wyborach – podszytych dopuszczonym przez odpowiedzialność do głosu rozsądkiem, ale też impresjami nieokiełznanego, szaleńczo kochającego serca. Rozdzierające duszę życiowe postanowienia, stanowiące najczęściej pasmo bolesnych wyrzeczeń, tworzą spektakl pełen smutku i żalu, który dojmująco utrwala się pod powiekami. I zarazem wznieca całą paletę skrajnych odczuć.

Trudno o bardziej wstrząsającą mozaikę ludzkiego nieszczęścia! Tu obawa o bezpieczeństwo nie zatarła się w odmętach pamięci wraz z końcem wojennej zawieruchy, tu bieda nadal wdziera się przez okna do naznaczonych niesnaskami domów. Tu miłość przybiera najbardziej zaskakujące kształty, obleka się niesprecyzowanymi odcieniami, a zarazem łagodzi najtwardszą nienawiść i wybacza najgorsze przewiny. I ewidentnie to zabronione i niemożliwe do otulenia się spokojem uczucie buduje fabularny fundament tej odsłony, jednak panorama barwnych postaci roztacza przed odbiorcą również niezwykle życiową kompozycję. Przybliża egzystencjalne rozterki zanurzone w dramatycznych i niekiedy szczęśliwych chwilach – tym samym sensorycznie oddziałuje na zmysły, nie sposób bowiem nie odczuwać nici przywiązania do odmalowanych portretów bohaterów. Joanna Jax potrafi pięknie wkomponować implikacje wyobraźni w historyczne realia, ale także intensywne emocje w serce odbiorcy…

Z czułością zaakcentowano na kartach powieści dualizm ludzkiej natury – bezwzględny oprawca może jednocześnie być czułym i kochającym ojcem bądź oddanym bratem, a obezwładniona porywami namiętnych uniesień, z pasją zakochana kobieta zdolna jest do manipulacji i okrutnie artykułowanych kłamstw. Tym samym uwypuklono nieprzeniknione meandry osobowości, które w obliczu spowitych sentymentem okoliczności zaćmiewają pragnienia, żądza, w końcu tak doskwierająca tęsknota. Bezradność odmieniono tu przez wszystkie przypadki, zakorzenione jeszcze w latach światowego konfliktu zbrojnego traumy zdefiniowano w nowym ujęciu, troski zilustrowano jeszcze wyraźniejszą kreską, a iluzoryczna wizja odbudowania państwa niknie w oparach wciąż praktykowanej konspiracji. To historia wymagająca skupienia, absorbująca niepewnym wydźwiękiem i nieprzewidywalnością, wzniecająca permanentny stan oczekiwania na bolesne doznania, które z obfitością tu wykreowano. Wyzuta z subtelnych kadrów, osnowa zapewnia nasączone melancholią wrażenia, ale właśnie dlatego tak jawnie fascynuje i umocowuje w odmętach roszczeń o kolejne, i to jak najszybciej.